Wiele osób zmagających się z długami może nie wiedzieć, że w pewnych przypadkach istnieje możliwość uniknięcia spłaty zobowiązań z powodu przedawnienia. Przedawnienie długu to instytucja prawna, która chroni dłużników przed niekończącymi się roszczeniami wierzycieli. Jednakże, nie oznacza to automatycznego anulowania długu, a proces ten ma swoje zasady i wymaga aktywności ze strony dłużnika. W tym artykule wyjaśnimy, czym jest przedawnienie długu, jak działa i co zrobić, aby z niego skorzystać.
Czym jest przedawnienie długu?
Przedawnienie długu to sytuacja, w której wierzyciel, po upływie określonego czasu, traci możliwość dochodzenia roszczenia na drodze sądowej. Mówiąc inaczej, dłużnik może odmówić spłaty długu, powołując się na jego przedawnienie, a sąd nie uwzględni pozwu wierzyciela, jeśli ten złoży go po upływie terminu przedawnienia.
Warto jednak zaznaczyć, że przedawnienie nie oznacza, że dług przestaje istnieć. Wierzyciel wciąż może próbować odzyskać swoje pieniądze poprzez próby kontaktu lub windykacji, ale dłużnik ma prawo uchylić się od spłaty, jeśli powoła się na przedawnienie.
Terminy przedawnienia długu
W polskim prawie okres przedawnienia długu zależy od rodzaju zobowiązania. Oto kilka najczęściej spotykanych terminów przedawnienia:
- 3 lata – dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz świadczeniami okresowymi (np. czynsz, odsetki),
- 2 lata – dla roszczeń wynikających z umów sprzedaży w obrocie konsumenckim, np. długów z tytułu niezapłaconych rachunków za media lub zakupy na raty,
- 6 lat – dla większości innych długów, w tym pożyczek i kredytów, oraz roszczeń stwierdzonych prawomocnym wyrokiem sądu.
Od 9 lipca 2018 roku zmieniły się przepisy, które skróciły ogólny okres przedawnienia długów z 10 do 6 lat. Ważne jest, aby pamiętać, że przedawnienie nie biegnie bez przeszkód – może być przerwane przez różne czynności, takie jak złożenie pozwu przez wierzyciela czy uznanie długu przez dłużnika.
Kiedy można powołać się na przedawnienie długu?
Aby skutecznie powołać się na przedawnienie długu, dłużnik musi zrobić to w odpowiednim momencie – najczęściej w trakcie postępowania sądowego. W praktyce oznacza to, że jeżeli wierzyciel złoży pozew o zapłatę przedawnionego długu, dłużnik musi zgłosić zarzut przedawnienia. Jeżeli dłużnik tego nie zrobi, sąd może zasądzić na rzecz wierzyciela zapłatę całej kwoty długu, nawet jeśli roszczenie jest przedawnione.
Jak przerwać bieg przedawnienia?
Bieg przedawnienia może zostać przerwany, co oznacza, że termin przedawnienia zaczyna biec od nowa. Do przerwania przedawnienia dochodzi w następujących sytuacjach:
- złożenie pozwu przez wierzyciela do sądu,
- uznanie długu przez dłużnika (np. w formie pisemnej prośby o rozłożenie długu na raty),
- wszczęcie mediacji między wierzycielem a dłużnikiem.
Każde z tych działań powoduje, że okres przedawnienia zaczyna biec na nowo, co może wydłużyć czas, w którym wierzyciel może skutecznie dochodzić swoich roszczeń.
Co robić, jeśli wierzyciel domaga się zapłaty przedawnionego długu?
Jeżeli otrzymasz wezwanie do zapłaty długu, który może być przedawniony, powinieneś niezwłocznie skonsultować się z prawnikiem. Specjalista pomoże Ci ocenić, czy dług jest faktycznie przedawniony oraz doradzi, jak skutecznie bronić się przed roszczeniami wierzyciela. Pamiętaj, że w takiej sytuacji nie warto unikać kontaktu – ważne jest, aby aktywnie bronić swoich praw i odpowiednio reagować na działania wierzyciela.
Podsumowanie
Przedawnienie długu to instytucja, która pozwala dłużnikowi uniknąć odpowiedzialności za zobowiązania po upływie określonego czasu. Kluczowe jest jednak, aby pamiętać, że przedawnienie nie działa automatycznie – dłużnik musi aktywnie powołać się na ten zarzut. Aby skutecznie skorzystać z instytucji przedawnienia, warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże przeanalizować Twoją sytuację i odpowiednio się bronić.
Jeśli masz wątpliwości dotyczące przedawnienia swojego długu lub potrzebujesz pomocy prawnej, nasza kancelaria służy wsparciem. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać poradę prawną i dowiedzieć się, jakie kroki podjąć w Twojej sytuacji.